Đông trùng hạ thảo được biết đến là một loại dược liệu quý hiếm nhờ nhiều công dụng hỗ trợ sức khỏe. Tuy nhiên, sản phẩm này cũng là đối tượng của nhiều hiểu lầm và thông tin sai lệch. Việc tin tưởng mù quáng vào các quan niệm sai có thể dẫn đến sử dụng không hiệu quả, thậm chí phản tác dụng.
1. Đông trùng hạ thảo chỉ dành cho người già, người bệnh
Đây là một trong những hiểu lầm phổ biến nhất. Đông trùng hạ thảo tuy nổi tiếng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh và bồi bổ cho người cao tuổi, nhưng không phải là sản phẩm dành riêng cho nhóm đối tượng này.
- Người trẻ tuổi có thể sử dụng để tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe tổng thể, hỗ trợ giấc ngủ ngon và giảm căng thẳng sau thời gian học tập, làm việc kéo dài.
- Người làm việc trí óc hoặc lao động nặng cũng có thể dùng để tăng sức bền, phục hồi năng lượng và giảm nguy cơ suy nhược.
- Người chơi thể thao, vận động viên dùng để cải thiện hiệu suất và rút ngắn thời gian hồi phục sau khi vận động.
- Tuy nhiên, phụ nữ mang thai, đang cho con bú và trẻ nhỏ dưới 6 tuổi cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng vì cơ địa và nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt của các nhóm này.
2. Dùng càng nhiều đông trùng hạ thảo càng tốt
Đây là một quan điểm sai lầm nguy hiểm. Đông trùng hạ thảo không phải là thuốc và cũng không có tác dụng cấp tốc nếu lạm dụng. Các thành phần như cordycepin, adenosine, polysaccharide,… chỉ phát huy hiệu quả khi sử dụng đều đặn và đúng liều lượng.
- Dùng quá liều có thể gây ra các tác dụng phụ như nóng trong người, mất ngủ, khó tiêu, đầy bụng, nhất là ở những người có cơ địa nhạy cảm.
- Liều lượng hợp lý được khuyến nghị là khoảng 1–2g mỗi ngày đối với đông trùng hạ thảo khô, hoặc theo hướng dẫn của từng sản phẩm (dạng nước, viên nang, trà,…).
- Trong một số trường hợp, đặc biệt là người đang điều trị bệnh mãn tính hoặc sử dụng thuốc tây, cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung đông trùng hạ thảo vào chế độ dinh dưỡng.
Việc sử dụng sản phẩm với tâm lý “càng nhiều càng tốt” là sai lầm và có thể phản tác dụng.
3. Đông trùng hạ thảo có thể chữa "bách bệnh"
Thực tế, đông trùng hạ thảo không phải là thần dược và không thể thay thế thuốc điều trị bệnh lý. Đây là một loại dược liệu quý chứa nhiều hoạt chất sinh học có lợi cho sức khỏe, nhưng chỉ hỗ trợ điều trị chứ không chữa khỏi hoàn toàn bệnh.
- Các thành phần như cordycepin có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm; adenosine giúp điều hòa giấc ngủ và tim mạch; polysaccharide giúp tăng cường miễn dịch.
- Đông trùng hạ thảo hỗ trợ trong các trường hợp như: suy nhược cơ thể, người mới ốm dậy, người làm việc cường độ cao, người có bệnh lý nền như tiểu đường, huyết áp, hô hấp,…
- Tuy nhiên, nếu lạm dụng sản phẩm này và bỏ qua chỉ định của bác sĩ hoặc phác đồ điều trị chính thống, người dùng có thể rơi vào tình trạng chủ quan, trì hoãn chữa trị và khiến bệnh chuyển nặng hơn.
Kết luận: Đông trùng hạ thảo giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn và tăng hiệu quả điều trị nhưng không phải là giải pháp thay thế hoàn toàn thuốc điều trị chuyên sâu.
4. Đông trùng hạ thảo tự nhiên quý hơn nuôi trồng
Hiểu lầm này bắt nguồn từ quan điểm cho rằng sản phẩm từ thiên nhiên luôn tốt hơn. Tuy nhiên, trong trường hợp đông trùng hạ thảo, điều này không còn chính xác trong bối cảnh y học và công nghệ hiện đại.
- Đông trùng hạ thảo tự nhiên mọc ở cao nguyên Tây Tạng, Bhutan,... trong điều kiện môi trường khắc nghiệt, sản lượng cực kỳ hiếm, giá thành cao (có thể lên tới vài tỷ đồng/kg) và rất khó để kiểm định chất lượng thật – giả trên thị trường.
- Trong khi đó, đông trùng hạ thảo nuôi trồng tại Việt Nam hiện nay được sản xuất trên giá thể nhộng tằm hoặc gạo lứt theo quy trình công nghệ sinh học chuẩn, có kiểm định chất lượng và đạt hàm lượng dược chất tương đương hoặc ổn định hơn loại tự nhiên.
- Sản phẩm nuôi trồng có ưu điểm là an toàn, rõ nguồn gốc, dễ kiểm soát và giá thành hợp lý hơn, phù hợp với nhu cầu sử dụng thực tế của người tiêu dùng.
Vì vậy, thay vì chạy theo "hàng hiếm" giá cao, người tiêu dùng nên lựa chọn đông trùng hạ thảo nuôi trồng uy tín, có chứng nhận kiểm định và công bố chất lượng rõ ràng.
