Khi nhắc đến chè vằng, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến loại thảo dược gắn liền với hình ảnh những bà mẹ sau sinh, những người muốn thanh nhiệt, giải độc và giữ gìn vóc dáng. Nhưng để có được một ly cao chè vằng hòa tan tiện lợi, thơm ngon, giàu dược tính, bạn đã bao giờ tự hỏi: Nguyên liệu ấy đến từ đâu?
Câu trả lời chính là Quảng Trị – vùng đất miền Trung khắc nghiệt nhưng cũng tràn đầy sức sống, nơi được mệnh danh là "thủ phủ chè vằng của Việt Nam".
Quảng Trị – Vùng đất dược liệu phong phú và tiềm năng
Nằm dưới chân dãy Trường Sơn, Quảng Trị được thiên nhiên ưu đãi với khoảng 230 loài cây dược liệu quý, trong đó có hơn 40 loài đã được nghiên cứu, ứng dụng và đưa vào sản xuất như: ba kích tím, quế, lan kim tuyến, cà gai leo, an xoa… và đặc biệt là cây chè vằng – một trong những dược liệu gắn liền với đời sống và sức khỏe người dân nơi đây.
Tỉnh Quảng Trị cũng xác định 7 huyện trọng điểm (Đakrông, Hướng Hóa, Vĩnh Linh, Gio Linh, Hải Lăng, Triệu Phong và huyện đảo Cồn Cỏ) để phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa giai đoạn 2021 – 2025. Trong chiến lược đó, chè vằng được đưa vào nhóm cây trồng chủ lực, mở ra cơ hội phát triển bền vững cho người dân.
Chè vằng gắn với lịch sử và văn hóa La Vang
Chè vằng Quảng Trị không chỉ là dược liệu mà còn mang giá trị văn hóa đặc biệt. Từ xa xưa, tại vùng linh địa La Vang, người dân đã biết sử dụng lá vằng để sắc uống, hỗ trợ thanh nhiệt, giải độc và cải thiện sức khỏe. Nhờ khí hậu khắc nghiệt cùng thổ nhưỡng đặc trưng, chè vằng Quảng Trị có hoạt tính dược lý mạnh mẽ, được nhiều nghiên cứu và kiểm nghiệm lâm sàng chứng minh công dụng.
Tác dụng và giá trị của chè vằng Quảng Trị
Chè vằng được biết đến với nhiều lợi ích:
Thanh nhiệt, giải độc, mát gan
Hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường sức khỏe
Đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân địa phương
Chính vì giá trị đó, tháng 01/2023, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp Giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm chè vằng Quảng Trị, do Sở Khoa học & Công nghệ Quảng Trị quản lý. (Nguồn: ipvietnam.gov.vn )
Quy trình sản xuất chè vằng Quảng Trị – Giữ trọn tinh hoa tự nhiên
Để làm nên cao chè vằng hòa tan, người dân Quảng Trị áp dụng quy trình khắt khe:
Thu hoạch: chỉ hái lá bánh tẻ và lá già từ tháng 4 – 8, tránh mùa mưa.
Sơ chế: lá chè vằng được rửa sạch, băm nhỏ.
Chế biến:
Chè vằng khô: phơi đến khi độ ẩm ≤ 12%.
Cao chè vằng: nấu theo tỷ lệ 2 lít nước/1kg nguyên liệu, sau đó cô đặc ở 80 – 100°C.
Chè vằng hòa tan: chiết xuất bằng công nghệ vi sóng chân không, cô đặc tuần hoàn, rồi sấy khô để giữ trọn dưỡng chất.
Thành phẩm cao chè vằng hòa tan có màu cánh gián, mùi thơm nhẹ, vị đắng nhưng ngọt hậu – rất tiện lợi cho người dùng hiện đại.
Vùng nguyên liệu chè vằng Quảng Trị – Quy mô và bền vững
Đến hết năm 2019, Quảng Trị có hơn 60 ha chè vằng, sản lượng đạt khoảng 4.000 tấn/năm, tập trung tại các huyện Cam Lộ, Gio Linh, Vĩnh Linh, Hải Lăng và thành phố Đông Hà.
Chè vằng được trồng với mật độ khoảng 30.000 cây/ha. Ngay từ năm đầu tiên, mỗi ha có thể cho sản lượng gần 10 tấn. Từ năm thứ 2 trở đi, cây cho thu hoạch 2 lần/năm, sản lượng tăng lên hơn 10 tấn/lần – mang lại nguồn thu ổn định cho người nông dân.
Cao chè vằng hòa tan – Kết tinh từ đất và người Quảng Trị
Có thể nói, cao chè vằng hòa tan Quảng Trị không chỉ là một sản phẩm dược liệu mà còn là câu chuyện của vùng đất giàu truyền thống, nơi con người kiên cường khai thác lợi thế tự nhiên, kết hợp cùng công nghệ hiện đại để mang đến cho người tiêu dùng một sản phẩm:
An toàn – Tiện lợi – Đạt chuẩn chất lượng
Đậm đà hương vị tự nhiên
Gìn giữ giá trị truyền thống và phát triển kinh tế địa phương
